Podstawa prawna:
1/ Konstytucja z dnia 2 kwietnia 1997 roku /Dz. U. nr 78, poz. 483,
2/ Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej z dnia 30 sierpnia 1991 roku /Dz. U. nr 91, poz. 408 ze zmianami/,
3/ Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych /Dz. U. nr 210, poz. 2135 ze zmianami/
4/ Umowy z DOW NFZ.
5/ Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego /Dz. U. nr 111, poz. 535 z 1997 roku i nr 88, poz. 554 i nr 113, poz. 731/,
6/ Ustawa z dnia 26 października 1995 roku o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów /Dz. U. nr 138, poz. 682/,
7/ Ustawa z dnia 5 lipca 1996 roku o zawodach pielęgniarki i położnej /Dz. U. nr 91, poz. 410 oraz z 1998 roku nr 106, poz. 668/,
8/ Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodzie lekarza /Dz. U. nr 28, poz. 28 i nr 88, poz. 554 oraz z 1998 roku nr 106, poz. 668/.
1. Prawa pacjenta wynikające z bezpośredniego stosowania Konstytucji:
1/ każdy ma prawo do ochrony zdrowia - art. 68 ust. 1,
2/ każdy obywatel ma prawo do równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, na warunkach i w zakresie określonych w ustawie - art. 68 ust. 2.
2. Prawa pacjenta w SZPZOZ w Oleśnicy /dalej zwanym Zespołem/, o których stanowi ustawa o zakładach opieki zdrowotnej:
1/ pacjent zgłaszający się do danej jednostki organizacyjnej Zespołu ma prawo do natychmiastowego udzielenia mu świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia, niezależnie od okoliczności,
2/ pacjent ma prawo do:
a/ świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej, a w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń - do korzystania z rzetelnej, opartej na kryteriach medycznych procedury ustalającej kolejność dostępu do świadczeń,
b/ udzielenia mu świadczeń zdrowotnych przez osoby uprawnione do ich udzielania, w pomieszczeniach i przy zastosowaniu urządzeń odpowiadających określonym wymaganiom fachowym i sanitarnym,
c/ informacji o swoim stanie zdrowia,
d/ wyrażenia zgody albo odmowy na udzielenie mu określonych świadczeń zdrowotnych, po uzyskaniu odpowiedniej informacji,
e/ intymności i poszanowania godności w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych,
f/ udostępniania mu dokumentacji medycznej lub wskazania innej osoby, której dokumentacja ta może być udostępniana,
g/ zapewnienia ochrony danych zawartych w dokumentacji medycznej dotyczącej jego osoby,
h/ dostępu do informacji o prawach pacjenta,
3/ pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych pogotowia ratunkowego w razie wypadku, urazu, porodu, nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia powodującego zagrożenie życia.
3. Prawa pacjenta określone w ustawie o zawodzie lekarza:
Pacjent ma prawo do:
1/ udzielania mu świadczeń przez lekarza, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi lekarzowi metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz należytą starannością,
2/ uzyskania od lekarza pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia oraz w innych przypadkach nie cierpiących zwłoki,
3/ uzyskania od lekarza przystępnej informacji o swoim stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu,
4/ zażądania od lekarza informacji o swoim stanie zdrowia i o rokowaniu wówczas, gdy sądzi, że lekarz ogranicza mu informację z uwagi na jego dobro,
5/ decydowania o osobach, którym lekarz może udzielać informacji, o których mowa w pkt. 3,
6/ wyrażenia żądania, aby lekarz nie udzielał mu informacji, o których mowa w pkt.3,
7/ nie wyrażenia zgody na przeprowadzenie przez lekarza badania lub udzielenia mu innego świadczenia zdrowotnego,
8/ wyrażenia zgody albo odmowy na wykonanie mu zabiegu operacyjnego albo zastosowania wobec niego metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko, w celu podjęcia przez pacjenta decyzji lekarz musi udzielić mu informacji, o której mowa w pkt. 3,
9/ uzyskania od lekarza informacji, jeżeli w trakcie wykonywania zabiegu, bądź stosowania określonej metody leczenia lub diagnostyki, w związku z wystąpieniem okoliczności stanowiących zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjenta, lekarz dokonał zmian w ich zakresie,
10/ poszanowania przez lekarza jego intymności i godności osobistej,
11/ wyrażenia zgody albo odmowy na uczestniczenie przy udzielaniu mu świadczeń zdrowotnych osób innych niż personel medyczny niezbędny ze względu na rodzaj świadczeń,
12/ wnioskowania do lekarza o zasięgnięcie przez niego opinii właściwego lekarza specjalisty,
13/ dostatecznie wcześniejszego uprzedzenia go przez lekarza o zamiarze odstąpienia od jego leczenia i wskazania mu realnych możliwości uzyskania określonego świadczenia zdrowotnego u innego lekarza lub w zakładzie opieki zdrowotnej,
14/ zachowania w tajemnicy informacji związanych z nim, a uzyskanych przez lekarza w związku z wykonywaniem zawodu,
15/ uzyskania od lekarza informacji o niekorzystnych dla niego skutkach, w przypadku wyrażenia zgody na ujawnienie dotyczących go informacji, będących w posiadaniu lekarza,
16/ wyrażenia zgody lub odmowy na podawanie przez lekarza do publicznej wiadomości danych umożliwiających identyfikacje pacjenta,
17/ wyrażenia zgody lub odmowy na udział w eksperymencie medycznym po uprzednim poinformowaniu go przez lekarza o celach, sposobach i warunkach przeprowadzenia eksperymentu, spodziewanych korzyściach leczniczych lub poznawczych, ryzyku oraz o możliwościach cofnięcia zgody i odstąpienia od udziału w eksperymencie w każdym jego stadium,
18/ poinformowania go przez lekarza o niebezpieczeństwie dla zdrowia i życia jakie może spowodować natychmiastowe przerwanie eksperymentu,
19/ cofnięcia zgody na eksperyment medyczny w każdym stadium eksperymentu.
4. Prawa pacjenta określone w ustawie o zawodzie pielęgniarki i położnej:
Pacjent ma prawo do:
1/ udzielania mu świadczeń zdrowotnych przez pielęgniarkę, położną, posiadającą prawo wykonywania zawodu, zgodnie z aktualna wiedzą medyczną, dostępnymi metodami i środkami, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz ze szczególną starannością,
2/ udzielenia mu pomocy przez pielęgniarkę, położną, zgodnie z posiadanymi przez nią kwalifikacjami, w każdym przypadku niebezpieczeństwa utraty przez niego życia lub poważnego uszczerbku na jego zdrowiu,
3/ uzyskania od pielęgniarki, położnej informacji o jego prawach,
4/ uzyskania od pielęgniarki, położnej informacji o swoim stanie zdrowia, w zakresie zwianym ze sprawowana przez pielęgniarkę, położną, opieką pielęgnacyjną,
5/ zachowania w tajemnicy informacji związanych z nim, a uzyskanych przez pielęgniarkę, położną w związku z wykonywaniem zawodu,
6/ wyrażania zgody lub odmowy na podawanie przez pielęgniarkę, położną do publicznej widomości danych umożliwiających identyfikację pacjenta.
5. Prawa pacjenta określone w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego:
Pacjent z zaburzeniami psychicznymi, chory psychicznie lub upośledzony umysłowo ma prawo do:
1/ bezpłatnych świadczeń zdrowotnych udzielanych mu przez publiczne psychiatrycznej opieki zdrowotnej,
2/ zapewnienia mu rodzaju metod postępowania leczniczego właściwych nie tylko z uwagi na cele zdrowotne, ale także ze względu na interesy oraz inne jego dobro osobiste i dążenie do jego poprawy zdrowia w sposób najmniej dla pacjenta uciążliwy,
3/ uprzedzenie go o zamiarze zastosowania wobec niego przymusu bezpośredniego, przy czym dopuszczenie zastosowania tego środka wobec pacjenta musi wynikać z ustawy,
4/ uprzedzenia o zamiarze przeprowadzenia badania psychiatrycznego bez jego zgody oraz podania przyczyn takiej decyzji, badanie takie może być przeprowadzone, jeżeli zachowanie pacjenta wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych może zagrażać bezpośrednio własnemu życiu, albo życiu lub zdrowiu innych osób, bądź nie jest zdolny do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych,
6. Prawa pacjenta określone w ustawie o pobieraniu
i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów:
Pacjent ma prawo do:
1/ wyrażenia i cofnięcia w każdym czasie sprzeciwu na pobranie po jego śmierci komórek, tkanek lub narządów,
2/ dobrowolnego wyrażenia przed lekarzem zgody na pobieranie od niego za życia komórek, tkanek lub narządów w celu ich przeszczepienia określonemu biorcy, jeżeli ma pełna zdolność do czynności prawnych,
3/ ochrony danych osobowych dotyczących dawcy / biorcy przeszczepu i objęcia ich tajemnica,
4/ pacjent mający być biorca ma prawo do umieszczenia go na liście osób oczekujących na przeszczepienie komórek, tkanek i narządów i być wybrany jako biorca w oparciu o kryteria medyczne.
* Wyrok TK w sprawie zakresu świadczeń zdrowotnych określonych w Konstytucji RP - „ Nie jest rolą Konstytucji RP dokładne określenie zakresu świadczeń opieki zdrowotnej, jakie należą się wszystkim obywatelom. O tym decyduje ustawa.”
- Zgodnie z wyrokiem TK, zakład opieki zdrowotnej świadczy usługi tylko do poziomu finansowania /liczby porad/ o którym mowa jest w umowach na świadczenia specjalistyczne, zdrowia psychicznego, stomatologiczne i profilaktyczne.. Ponad limity można realizować świadczenia zdrowotne tylko w przypadku zagrożenia życia.
